زاهدان گروهى از مردم دنیایند که دنیا پرست نمى باشند، پس در دنیا زندگى مى کنند امّا آلودگى دنیا پرستان را ندارند، در دنیا با آگاهى و بصیرت عمل مى کنند، و در ترک زشتى ها از همه پیشى مى گیرند، بدنهایشان به گونه اى در تلاش و حرکت است که گویا میان مردم آخرتند، اهل دنیا را مى نگرند که مرگ بدنها را بزرگ مى شمارند، امّا آنها مرگ دلهاى زندگان را بزرگتر مى دانند.
خطبه 230
بر شما باد به تلاش و کوشش، آمادگى و آماده شدن، و جمع آورى زاد و توشه آخرت و در دوران زندگى دنیا، دنیا شما را مغرور نسازد، چنانکه گذشتگان شما و امّتهاى پیشین را در قرون سپرى شده مغرور ساخت. آنان که دنیا را دوشیدند، به غفلت زدگى در دنیا گرفتار آمدند، فرصتها را از دست دادند،و تازه هاى آن را فرسوده ساختند، سرانجام خانه هایشان گورستان، و سرمایه هایشان ارث این و آن گردید، آنان که نزدیکشان را نمى شناسند، و به گریه کنندگان خود توجّهى ندارند، و نه دعوتى را پاسخ مى گویند. مردم از دنیاى حرام بپرهیزید، که حیله گر و فریبنده و نیرنگ باز است، بخشنده اى باز پس گیرنده، و پوشنده اى برهنه کننده است، آسایش دنیا بى دوام، و سختى هایش بى پایان، و بلاهایش دائمى است
خطبه230
به حق مى گویم آیا دنیا تو را فریفته است یا تو خود فریفته دنیایى. دنیا عبرتها را براى تو آشکار، و تو را به تساوى دعوت کرد، دنیا با دردهایى که در جسم تو میگذارد، و با کاهشى که در توانایى تو ایجاد میکند، راستگوتر از آن است که به تو دروغ بگوید، و یا مغرورت سازد. چه بسا نصیحت کننده اى از دنیا را متّهم کردى، و راستگویى را دروغگو پنداشتى،اگر دنیا را از روى شهرهاى ویران شده، و خانه هاى درهم فرو ریخته بشناسى، آن را یادآورى دلسوز، و اندرز دهنده اى گویا مى یابى، که چونان دوستى مهربان از تباهى و نابودى تو نگران است. دنیا چه خوب خانه اى است براى آن کس که آن را جاودانه نپندارد، و خوب محلّى است براى آن کس که آن را وطن خویش انتخاب نکند. سعادتمندان به وسیله دنیا در قیامت، کسانى هستند که امروز از حرام آن مى گریزند.
خطبه223
آه زمین چه اجساد عزیز و خوش سیمایى را که با غذاهاى لذیذ و رنگین زندگى کردند، و در آغوش نعمتها پرورانده شدند به کام خویش فرو برد. آنان که مى خواستند با شادى غمها را از دل بیرون کنند، و به هنگام مصیبت با سرگرمى ها، صفاى عیش خود را برهم نزنند، دنیا به آنها و آنها به دنیا مى خندیدند، و در سایه خوشگذرانى غفلت زا، بى خبر بودند که روزگار با خارهاى مصیبت زا آنها را در هم کوبید و گذشت روزگار توانایى شان را گرفت، مرگ از نزدیک به آنها نظر دوخت، و غم و اندوهى که انتظارش را نداشتند آنان را فرا گرفت، و غصّه هاى پنهانى که خیال آن را نمی کردند، در جانشان راه یافت، در حالى که با سلامتى انس داشتند انواع بیماریها در پیکرشان پدید آمد...
خطبه 221
با این خانه وسیع در دنیا چه مى کنى در حالى که در آخرت به آن نیازمندترى. آرى اگر بخواهى مى توانى با همین خانه به آخرت برسى در این خانه وسیع مهمانان را پذیرایى کنى، به خویشاوندان با نیکوکارى بپیوندى، و حقوقى که بر گردن تو است به صاحبان حق برسانى، پس آنگاه تو با همین خانه وسیع به آخرت نیز مى توانى پرداخت.
خطبه209
ساکنان دنیا در حال کوچ کردن، و اقامت گزیدگانش به جدایى محکومند.
مردم را چونان کشتى طوفان زده در دل دریاها مى لرزاند، برخى از آنان در دل
آب مرده، و برخى دیگر بر روى امواج جان سالم به در برده، و بادها با وزیدن
آنها را به این سو و آن سو مى کشاند، و هر جا که خواهد مى برد. پس آن را
که در آب مى میرد نمى توان گرفت، و آن که رها شده نیز به سوى مرگ مى
رود.
اى بندگان خدا، هم اکنون عمل کنید، که زبانها آزاد، و بدنها سالم، و
اعضاء و جوارح آماده اند، و راه بازگشت فراهم، و فرصت زیاد است، پیش از آن
که وقت از دست برود، و مرگ فرا رسد، پس فرارسیدن مرگ را حتمى بشمارید، و
در انتظار آمدنش به سر نبرید.
خطبه196
اى مردم به دنیا چونان زاهدان روى گردان از آن، بنگرید. به خدا سوگند، دنیا
به زودى ساکنان خود را از میان مى برد و رفاه زدگان ایمن را به درد مى
آورد آنچه از دست رفت و پشت کرد هیچ گاه بر نمى گردد، و آینده به روشنى
معلوم نیست تا در انتظارش باشند،
شادى و سرور دنیا با غم و اندوه آمیخته، و
توانایى انسان به ضعف و سستى مى گراید. زیبایى ها و شگفتى هاى دنیا شما
را مغرور نسازد، زیرا زمان کوتاهى دوام ندارد.
خدا بیامرزد کسى را که بدرستى فکر کند، و پند گیرد، و آگاهى یابد، و بینا شود پس به زودى خواهید دانست که آنچه از دنیا وجود داشت از آن چیزى نمانده، و آنچه از آخرت است جاویدان خواهد ماند، هر چیز که به شمارش آید پایان پذیرد، و هر چه انتظارش را مى کشیدید خواهد آمد، و آنچه آمدنى است نزدیک باشد.
خطبه 103
چه بگویم درباره سرایى ، که آغازش رنج است و پایانش زوال و فنا
حلالش را حساب است و حرامش را عقاب .
هر که در آن بى نیاز شود در فتنه و بلا افتد و هر که نیازمند بود غمگین شود.
هر که براى به چنگ آوردنش تلاش کند، بدان دست نیابد و آنکه از تلاش باز ایستد، دنیا خود به او روى نهد.
هر که به چشم عبرت در آن نگرد، دیده بصیرتش روشن گردد و هر که به دیده تمنا در آن بیند، دیدگانش را کور گرداند.
خطبه82
چو تو سالار دین و علم گشتی
شود دنیــا رهی پیش تو ناچــار